Ismail Kadaré

**Ismail Kadaré**

Moted:	28 yanul 1936 Gjirokastra
Deadam:	1 yulul 2024 Mother Teresa Hospital[*], Tirana
Deadamakod:	myocardial infarction[*]
Cal(s):	hipoedan[], hilautan lekonedas[], hitradutan[], hilautan[]
Tatät(s):	Lalbanän, Fransän, Kosovän
Matan(s):	Helena Kadare[*]
Cil(s):	Besiana Kadare[*]
Dispenäd:

Hiel Ismail Kadare (pämotöl tü 1936 yanul 28 in Gjirokastra – ädeadöl tü 2024 yulul 1 in Tirana) äbinom lautan Lalbanänik sevädik in vol lölik. Ün 1992, ägetom premi: Prix mondial Cino del Duca; ün 2005, ägetom premi: International Booker Prize. Sis 1990 edilom timi okik vü Fransän e Lalbanän.

LIfajenäd

El Ismail Kadare pämotom in Gjirokastër, Lalbanän, ün 1936. Ästudom jenavi e pükavi in Niver di Tirana, e poso in Stitod Literatik Maxim Gorki in Moskva. Ün yels 1960, vobots omik äbinons patedik pro period Jenöfima Sogädimik in literat Lalbanäna.

Ün 1990, sunädo bü fin kobädima in Lalbanän, el Kadare äbegom lasili in Fransän. Dü tim at, älesagom, das „diktor e literat veratik no kanons dabinön kobo... Lautan binon neflen natik diktorana.“

Bolit

Ceds difons tefü mög, das el Kadare äbinom neflen veratik u stütan tata dü yels kobädima. El Kadare ya anna ätaspikom cedi, das ibinom neflen tata. As sam, dü telspikot in el "TV Klan" Lalbanänik ün novul yela 2006:

Blendi Fevziu: Söl Kadare, ya esteifülol-li ad plosenön oki as neflen tata, ifi te yufü pösods votik?

Ismail Kadaré: Leno. Votikans äsagons osi, ed äkanob dunön nosi ven ek äpenon: Hiel Ismail Kadaré: neflen famik tata...

Too dabinons blöfastabs anik gönü leced, das el Kadaré äbinom neflen tata:

Anans kredons, das vobots anik oma, soäs Ledom Drimas, jonon lalegoriko badi kobädima.
Ün tim bolitiko e literatiko fa tat päreigöl, vobots ela Kadare äbinons pro mödikans fenät teik äl lejenöf.
Posä päcödetom ad xil, pämütom ad penön lautotis gönü reiganef kobädimik; too in vobots votik, el Kadare ästeifülom ad jonön, das gret Lalbanäna pluon tefü kobädim, e das lif kanonöv binön jönik nen dial kobädimik.
El Kadare it pemäniotom esagölo, das no ibinom neflen tata, bi stad at no äbinon mögik nen deicödet sunädik. Votaflano, buks obik it äfomons soti klülik taduna."
Äsagom balna dö el Nifüp Gretik, das ibinon suäm, keli imutom pelön ad getön libi.

Sevädikam

Vobots ela Kadare pepübons in läns plu foldegs. Ya pemobom pro Gönäd: Nobel tefü Literat, ed ün 2005 ägetom eli Booker Prize balid. Palecedom as lautan Lalbanänik gretikum, ed as bal lautanas gretikün su vol nog lifölas.

Buks

Qyteti Pa Reklama ("Zif Nen Reklam", pelautöl ün 1959, päpüböl ün 2001)
Shekulli Im ("Tumyel Obik", 1961)
Gjenerali i Ushtrisë së Vdekur ("General Milita Deadik", 1963)
Përse Mendohen Këto Male ("Kikodo Bels At Glofons", 1964)
Dasma ("Matikam", 1968)
Kështjella ("Kased", 1970)
Kronikë në gur ("Kronig Binü Ston", 1971)
Dimri i Madh ("Nifüp Gretik", 1977)
Ura Me Tri Harqe ("Pon Labü Bobäds Kil", 1978)
Prilli i Thyer ("Prilul Pebreiköl", 1980)
Gjakftohtësia (1980)
Map tefü hiel H. (Dosja H, 1981)
Vobots Literatik (Vepra Letrare, 1981-1989)
Konsärt finü Hitüpa (Koncert në Fund të Dimrit, 1988)
Se Dekul Bal lü Votik (Nga një dhjetor në tjetrin, 1991)
Piramid (Piramida, 1992)
Albanie (1995)
Ledom Drimas (Pallati i ëndrrave, 1981)
Poèmes (1997)
Froides Fleurs D'Avril (Flors Koldik Prilula, 2000)
Spikots kil dö el Kosovo (2000)
Lif, Pled e Deadam hiela Lul Mazreku (Jeta, loja dhe vdekja e Lul Mazrekut, 2002)
Fovan (Pasardhësi, 2003)
Telspikot ko hiel Alain Bosquet (Dialog me Alain Bosquet, 1996)
Spiritus (Spiritus, 1996)
Köst Silananas (Kushëriri i engjëjve, 1997)
Tims barbarik (se Lalbanän lü Kosovo) (Kohë Barbare (Nga Shqipëria në Kosovë), 1996)
Ra ky mort e u pam (2000)
Reinatofs anik äfalons sui glät (Ca pika shiu ranë mbi qelq, 2003 - Poedots)
Dientifäl Yuropik Lalbanänanas (Identiteti european i shqiptarëve, 2006)
Eskili, ky humbes i madh

Yüms plödik

BBC: Kadare getom eli Man Booker International Prize.
Hiel Ismail Kadare, lautan se Lofüda-Yurop, getom gönädi literatik veütik - telspikot ko el Radio Free Europe (Radio Yurop Libik).
Lifajenäd se bbc.co.uk.
Kadare in el Google.
Yeged in el New Yorker ela Ismail Kadare
Telspikot (09/1998)