Vladimir Fjodorovich Odoevskij

Vladimir Fjodorovich Odoevskij

Moted:	25 gustul 1803, 11 gustul 1803, 1803, 30 yulul 1803, 11 gustul 1804, 1 gustul 1804, 13 gustul 1804 Moskva
Deadam:	27 febul 1869, 11 mäzul 1869 Moskva
Cal(s):	hilautan[*], hifilosopan[*], himusigavan[*], higasediman[*], science fiction writer[*], musigakrütan[*], himusigan[*]
Tatät(s):	Lämporän Rusänik[*]
Matan(s):	Olga Stepanovna Lanskaya[*]
Pal(s):	Fyodor Odoyevsky[*]

Hiel Vladimir Fjodorovich Odoevskij (ü Vladīmir Thēdorovītsj Odoēvskiĭ ma sit di ‚De Jong’) äbinom lautan e filosopan Rusänik timäda romatimik, balan fümükanas musigava in Rusän; nouban ko titul: plin. Pämotom in zif: ‚Moskva’ tü 1804, yulul, 30 (gustul, 11 ma kaled nutimik) bai nün su sepülamal u tü 1804, gustul 1/13 bai penots omik, ädeadom in zif ot tü 1869, febul, 27 (mäzul, 11 ma kaled nutimik). De yel: 1823 jü 1825 äbinom presidan kluba yunanik „sapilöfanas”. Dabükan anikas timapenädas e kaledas. Sis yel: 1846 äbinom dilekan museda di ‚Rumjancev’ (ü di ‚Rumāntsēv’). Ün zänod degyela 1840^id äloveikom de vobod literatavik lü jäf sogädik, äsevädikom as benodälan. Ädagetom titulis sököl: kurasöl (1836), domal e klänakonsälal (1858), senätan (1861). As lautan e tikan lunüpo päflunom fa hiels Hoffmann e Friedrich Wilhelm Schelling. Änitedälom dö lejons koultik, sekü atos ägetom näinem: el Faust Rusänik. Sevädom as lautan mastik konotas romatimik magälik, äbinom bevü lautans balid in Rusän, kels ästeifülons ad penön bosi dö yutopalän (büvobod: „Yel 4338^id. Peneds di ‚Peterburg’ ”). Id äfölom vönaoloveikodi literatabida: satir benodugälimik. Lecedoy lekonedi omik: „Neits Rusänik” (1844) < voboti cifik oma. Pö notükam penädas ägebom magälanemis e klänanemis susnumikis, seko suvo nemögos ad fümükön lauti oma tefü pübots mödik.

Licin.

Äbinom posbinükäb lätik efe 62^id dafamüla plinik elas Odoevskie, kels äfomons lieni bal tribütabima genealogik elas Rjurikovichi (sevabo posbinükäbefa ela Rjurik ü Rūrik: hireigan balid Vöna⸗Rusäna). Mot ela Vladimir Odoevskij pänemof ‚Ekaterina Alekseevna Filippova’ (ü ‚Ēkatērīna Alēksêēvna Fīlīppova’), äbinof daut stänana. Jiel Ekaterina Alekseevna änolof Fransänapüki ed äpianodof. Fat ela Vladimir ädeadom ün tim, kü lätikan älabom bäldoti yelas fol. El Vladimir pädugälom domü hitütan: fatahiköst: generan: ‚Dmitrij Andreevich Zakrevskij’ (ü ‚Dmītriĭ Andrēēvitsj Zakrēvskiĭ’). Pos deadam himatana mot ela Vladimir telna ämatikof, telidnaedo ko liötan: ‚Pavel Sechenov’, hikel ämiträitom ofi. Dü tim anik bü matikam telid älödof ko son okik in länädadom lefata omik: ‚Sergej Ivanovich Odoevskij’ (ü ‚Sērgêĭ Ivanovītsj Odoēvskiĭ’), ab posä suno ideadom, länädadalabot lölik päguvon calöfiko fa jiel ‚Agrafena Glazova’: jimatan generana ä jisevädan motamota ela Vladimir; jiguvan et äkoedof bligidön eli Vlamidir debis mödik. Posä ifinükom julami pö bordajul, ‚Vladimir’ äfipelom debis jiele Glazova ed äfimalödikom in länädadalabot lefata okik nilü ‚Kostroma’ ön stad tio nenmonemik. Ma temunods timakompenanas hiel Odoevskij änendemom tituli plinik oka e licini de reigans vönik, me kelos ästunükom raistokratanis äglötöl kol om demü dafamülabäldot omik.

Lifajenotem.

Kösömo dadiloy lifüpi e jäfi jafälik ela Odoevskij ad periods kil, mieds bevü kels pluuneplu baibinons fealotäds de ‚Moskva’ lü Sänt⸗‚Peterburg’ e ge.

Lifatim balid di ‚Moskva’.

Period balid ätefon lifi in ‚Moskva’ tö löd smalik in lusüt: Gasedik, efe domü röletan: plin: ‚Pjotr Ivanovich Odoevskij’. ‚Odoevskij’ yunikum ettimo äjulom pö bordajul nivera di ‚Moskva’ pro noubans (1816—1822). Flenam ko hiköst omik: ‚A. I. Odoevskij’ vemo äflunon levalidacedi ela Vladimir, kel äkoefom in „Delabuk histudana” (1820—1821): „El Aleksandr äbinon timäd voik in lif oba”. Ün yel: 1823 < ‚Vladimir’ äcalikom in ragivöp di ‚Moskva’konsälalefa tefü foginänadinäds. Sogod: klub sapilöfanas < äkobikon in löd ela V. Odoevskij. Sogod at isüikon sekü flun tikamagotas ad lejon di ‚Schelling’äsümölas ed änotodölas fa profäsorans nivera di ‚Moskva’: hiels ‚M. G. Pavlov’ e ‚D. M. Vellanskij’, kels ätidoms in bordajul. Bevü votikans limans laidik sogoda at äbinoms ‚A. I. Koshelev, D. V. Venevitinov, V. K. Kjukhelbeker’, blods: ‚Kireevskie’. Nomädiko ävisitoms kobikamis els ‚A. S. Khomjakov’ e ‚M. P. Pogodin’. Kobikams sogoda päjenükons vü yels: 1823 e 1825 < e päfinükons dub finid kluba pos volut dekulavolutanas. Ün tim ot el Odoevskiy ästeifülom ad jäfön me karier literatavik: kobü ‚Kjukhelbeker’ äkoedom dabükön timapenädi ko difalautots tiädü ‚Mnemozina’ (ma nem jigoda Vöna⸗Grikänik: ‚Mnemosyne’) ed äprimom ad lautön lekonedi: „El Ieronim Bruno ed el Pietro Aretino”, keli no efimekom.

Lifatim di ‚Peterburg’.

Ün yel: 1826 < ‚Odoevskij’ äfealotädom ini Sänt⸗‚Peterburg’, kö ämatikom ko jiel Olga Stepanovna Lanskaja (ü Oljga Stēpanovna Lanskaā) pemotöl ün 1797, edeadöl ün 1873: daut kuramaredala pänemöl ‚Stepan Sergeevich Lanskoj’ (ü Stēpan Sērgêevitsj Lanskoĭ). Sis 1826, tobul, 14 ‚Odoevskij’ äcalom as sekretan sänsurakomitetanefa pö minister lomänadinädas; us äkontrolom bejäfi bukas e dramatas teatik; älekibom lisedi bukas; äkipedom nunodis dö bejäfots calöfik; äbejäfom bukemi). Tü 1833, mayul, 25 bai büad ministerana pöpagudäla päcälom sänsuran). Finü degyel 1820^id egevoy ome kuratituli: leskvair. Ün tim ot efe de yel: 1828 jü 1838 ‚Odoevskij’ äcalom as donasekionacif (sekretan) pö ministeradiläd tefü glügäladinäds reledas foginänik, de yel: 1833 jü 1840 id älabom cali pö ministeradiläd tefü konömav in minister lomänadinädas, e vü yels: 1840 e 1846 < äbinom löpacalan in diläd telid lebüra lönik himayedala lampörik. Äbinom tatakonsälal sis 1841, tatakonsälal jenöfik sis 1845. Sis yel: 1838 < ‚Odoevskij’ äredakom „Timapenädi ministera lomänadinädas”. Ägebom sevädi okik ko calans sänsurakomitetanefa, dat däl pögevon ad dönuföv püba ela „Penots lomänik” (Rusänapüko: ‚Otechestvennye zapiski’). Dü yels primik püba äkompenom pö preparam nümas ona, ädavobom disini jäfidota ed äkoedom notükön us penädis okik. Äkosädom ko sogod teföl krütani literatavik: ‚Vissarion Belinskij’. Ün 1844 ‚Odoevskij’ äpreparom ed äkoedom dabükön lautotemi kiltoumik okik. In dom okik pö lesüt: ‚Moshkov’ matanapär: ‚Odoevskie’ < äkibon literatavasäluni. Sevädiks lautans e musigans äkobikons lä ons, zuo igo foginäniks; balna el Ferenc Liszt it ämusigom lo lilanef. Dom elas Odoevskie äsevädon demü pepam tuvemik e bisar zibädas. Timakompenans ela Odoevskij äpenom: „Zänodü fidatab omik ked lunik ai äbinon binü sods valasotik inügeivöl se dils difik talaglöpa lölik, sodis kelik no änemobs me vöd votik plä el „venens”, jü nivod so vemik äbinons nämöfiks.” Dü yels: 1844, 1845 < ‚Odoevskij’ änotükom rezäpis anik zibädas fa ok pidatikölis ön magälanem: profäsoran: ‚Puf’. Period telid voboda literatavik ela Odoevskij älabon asä kaladapatädi nitedäli dö lejons müsteravik, mubalido dö tiks lelivamasonik ela Louis-Claude de Saint-Martin, dö magiv zänodatimädik e lalkim. Ün tim et jafälavobod literatavik omik ärivon sömitamapüni oka. Älautom konotis, märis, yegedis dö dins nutimik pro periodapenäds, äbinom kevoban periodapenäda di ‚Pushkin’: „Timakompenan” (Rus.: ‚Sovremennik’) e jäfidota: „Nunian Yuropa” (Rus.: ‚Vestnik Evropy’ ü ‚Vêstnīk Ēvropü’). Me koned no pifimeköl ma literatabid yutopik tiädü „Yel 4338^id. Peneds di ‚Peterburg’ ” (pepenöl ün yel: 1837) ‚Odoevskij’ ma ceds ananas äbüologom pubi bevüresoda e resodadelabukas. Pö lautot okik äbepenom voli, kö „bevü doms ekosiköl telegraföms magnetöfik pemeikons, medü kels mens ön fagot vemik de ods lödöls kosädons ko ods.” Äkobosumölo finasekis jäfa okik me literatav, ‚Odoevskij’ änotükom konleti labü penots filosopik e koneds ön tiäd kobädik: „Neits Rusänik” (1844). As koned yümöl pegebon spikot filosopik bevü hiyunans anik. Koneds sevädikün binons „Oksasen lätik” e „Zif nen nem”, kels jonons sekis pemagälöl jenöfükamas loneda ela Malthus (dö mödikumam pöpamödota ma keded geometik e prodota nata ma kedet kalkulavik) e teoroda ela Bentham (dö veüt leteik fruta asä zeila e stigädama pö duns menik valik). El „Neit Rusänik” as finasek lauta fa el Odoevskij elabon malis säspetikama omik demü klienäts volfa sogäda e muadapenädas ettimikas. Sis ettim laut pö lif omik päplaükon dub jäf gönü ben valemik, dub yuf pro pösods jenöfik. Ün 1846 ‚V. F. Odoevskij’ päcälom as yufan dilekana bukemöpa notidik lampörik (nu netabukemöpa Rusänik) ed as guvan museda di ‚Rumjancev’.

Lifatim telid di ‚Moskva’.

Ya ün degyel 1840^id ‚Odoevskij’ pianiko isäslopom müsterimi, idasevom tikamagotis natava nulädik Yuropik ed iprimom ad propagidön jäfediko disinätis pöpadugäla. Tefü atos mu äjäfädom ya pos geköm lü ‚Moskva’ ün yel: 1861. Usio äfealotädom ko mused di ‚Rumjancev’ as cif ona. Leigüpo päcalükom ad senatan in cäm ömik ela ‚Moskva’. Plin: ‚Odoevskij’, kel äbinom liman sogoda jileplina: ‚Elena Pavlovna’, äsä kosädanef okik ladöfiko älobom finidi gitäta dutetik, fanäböpifeafomami, nüdugi yulacödalefas e votükamis gretik votik ela ‚Aleksandr’ IIid. Notidiko älobom läsükami neletianas bai sänsuranoms ün 1865, ab draniko älebegom ad finidön dunamodi „prüdamesülas” pidütülöli de Fransän di ‚Napoléon’ ed älezilom pro finid proiba ad nüveig ini Rusän bukas neflenöfik kol on. El Odoevskij jü deadam oka äbleibom nitedälön dö räyuns mu distöfiks. Samo finü lifüp änitedälikom in stenograf ed äprimom ad lautön eli „Geidabuk pro dastud pianik stenografama Rusänapükik”. Id äbejäfom mekavapükis; äpenom penädi dö fom primik musigapüka di ‚Sudre’ labü sit lönik magula Rusänapüka me musigatons. Ün yels lätik lifüpa okik ‚Odoevskij’ äflenikom ko pädan ä vestigan glügamusiga Vöna⸗Rusänik: ‚D. V. Razumovskij’, kel ma komandapenäd de ‚Odoevskij’ ävedom cif kateda nulik in musigakadäm di ‚Moskva’. Lanikälan: ‚Dmitrij’ (sevabo pädan ot) äkoefidom eli ‚Odoevskij’ ed äditibom ome deadölanasakrami saludik bü deadam. Plin lätik pö dafamül: ‚Odoevskij’ pesepülom in deadanöp pö kleud: ‚Donskoj’ (stimü saludanamagot leläda se ‚Don’). No eposbinükom cilis, ni monemi. Jiviudan omik: ‚Olga Stepanovna’ < elovegivof bukemi himatana okik bukemöpe notidik lampörik, e konleti musigik (labü noateds, namapenäds dö musig, klavizem kobotonik fa ‚Odoevskij’ it pedatiköl) musigakadäme di ‚Moskva’. Yegs at evedons musedadins cifik primik museda pö musigakadäm di ‚Moskva’.

Jäfs me musig.

Plin: ‚Odoevskij’ äbinom in Rusän balan fümükanas musigava (musiginolava), musigakrüta e vödastoka labü musigavödeds. Älecedom matemati  nolavi nilikün lä musig, ab too äküpälom ad lepatöf valemik musiga papläyöl.

Medü yegeds musigakrütik okik ‚Odoevskij’ noe ämagulom magedi städik pläyana, abi äleigodom stülis, julälis bepläyama, äbepenom säkädis difik tölatamoda pö pläyot. Vemo ädigidom lekani ela J. Bach (dö kelan älautom konedi romatimik), äspearükom nolis dö vobots elas ‚W. Mozart,  L. v. Beethoven, H. Berlioz’, ädasevom nulädi elas ‚F. Liszt’ e ‚R. Wagner’ (do krütam musigotas lätikanas suvo älabon küpetis dotimik). Bevü noatädans Rusänik pato ädigidom eli ‚M. I. Glinka’. Id äyufom ön mods difik elis ‚A. A. Aljab'ev, M. A. Balakirev, A. N. Verstovskij, A. S. Dargomyzhskij, N. G. Rubinshtejn, A. N. Serov’. ‚Odoevskij’ äbinom bevü balidans utanas, kels iküpons täleni vemik elas ‚N. A. Rimskij-Korsakov’ e ‚P. I. Chajkovskij’. Ün degyel: 1830^id < äprimom ad penön yegedis dö musigavödeds pro „Vödabuk siklopedik” fa ‚A. Pljushar’. Ün degyel: 1860^id lölöfiko ävotabevobom eli „Vödabuk musigik pokafomätik” fa ‚A. Garras’ (seko dabükot telid yela: 1866 < pinotükon). Äbejäfom staböfiko säkädis geli e tonavi musigik tefölis. Finü degyel: 1840^id ma boned ela Odoevskij gelimekan di ‚Peterburg’: ‚G. Mel'cel'’ < ämekom cemageli nemü ‚Sebastianon’ (nem pigivon stimü ‚J. Bach’); musigöm at no pekonsefon. ‚Odoevskij’ it e lotans omik (keninükamü hiel ‚Glinka’) äbepläyons musigömi at. Tonodalöpot ela Sebastianon (tapladü gel kösömik) äsekidon de pedanäm ta klav. Tefü baitonükam ela Sebastianon nos nu sevädon.

Ävestigom pöpakanitis Rusänik; finü degyel 1840^id ‚Odoevskij’ ästeifülom ad registarön penamo melodis päkanitöl, ägebölo pianodi okik, ed äküpom, das tonodem lafüdemik ko fagotileodükam (‚temperatio’) nomädik äbinon negeböfik tefü pöpamusig. Küpedots somik äflunons vestigavobodis fovik omik in räyuns musigömistuda e tonava musigik.

De pöpamusig ‚Odoevskij’ äloveikom lü vestig glügamusiga Vöna⸗Rusänik. Äküpom, das pö jenet at musig vönaoloveik id ätaöfon ta fagotileodükam nomädik. Ästeifom ad datikön musigömi, kel öbinonöv pötöfikum ad givodön kanitamodi no klatädiki. Seks vestigas omik pänotükons medü yegeds e tidabuk pro musigilöfans (tiäds äbinons: „Musig Rusänik e sonemiko valemik”, „Dö kanit rigik Greta⸗Rusänik”, „Tidabuk musigik, ü Stabanoms musiginolava pro no⸗musigans”, „Musig ma tikädöp tonava”, spikäd pötü maifükam musigakadäma di ‚Moskva’: „Dö stud musiga Rusänik noe asä lekana, abi asä nolava”). ‚Odoevskij’ dilo äplöpom ad jenöfükön tikamagotis okik fomü pianod ko fögils, keli inemom as „klavizem baitonik”.

‚Odoevskij’ änoatädom pro pianod „Valti dasenälik”, i kanuni e klädömamusigoti pro gel. Id änoatädom musigotis sperimäntik anik pro „klavizem baitonik” oka. Noateds fa ‚Odoevskij’ penotükons te dilo.

Jäf gönü sogäd.

Soäsä ya penunos löpikumo, plin: ‚Odoevskij’ äsevädom as konletan e nätükan musigotas vönädik Rusänik, pato tefü musig Rusänaglügik ä lotodogik. Ün 1864 ävedom liman ä fünan kluba lekana Vöna⸗Rusänik pö mused di ‚Rumjancev’ ä notidik in ‚Moskva’.

Ün yel: 1845 < ävedom balan fünanas kluba taledavik Rusänik.

‚Odoevskij’ älecedom nünami nolavik pöpa dini veütik, kludo äbinom balan lautanas tefü pämods valasotik pro feilans e pro cils onsik, samo dö pötetibrid, demiedükam glunadiledas, ferarutaveg, gasin, ledeadams, …

Dü yels mödik ‚Odoevskij’ äjäfom me dun benodälik. Ün 1846 ätefom ko higraf: ‚V. A. Sollogub’ füni soga ad visitön pöfanis in Sänt⸗‚Peterbueg’; äkompenom pö mafükam in ‚Peterburg’ malädanöpa pro lügolölans, latikumo pevotanemöla as malädanöp: ‚Maksimilianovskaja’. Äbinom balan fünanas malädanöpa di ‚Elisaveta’ pro cils in Sänt⸗‚Peterburg’ e presidan telid komota jikälanas: ‚Krestovozdvizhenskaja’. Ätefom pubi in Sänt⸗‚Peterburg’ sita nenpalanöpas. Ün yel: 1839 < päcälom ad cif tefü jäfots in komitetanef letütanefa cifik ad fün e guv nenpalanöpas, ävobädom „Lelonami tefü nenpalanöps” e „Büdüli pro pösods, kels ma cal guvons nenpalanöpi”.

Jäf ela Odoevskij ün degyel 1840^id as konsälan tefü säkäds dugälavik ed as liman konsälanefa nolavik pö minister dalabotas tatik äbinon veütik.

De yel: 1859 jü fealotäd lü ‚Moskva’ el Odoevskij äbinom depütäb labü gität vögodama in zifadail (‚Duma’) valemik di Sänt⸗‚Peterburg. Ün 1860 zifadail lonädöl ädavälon omi ad vob in komitetanef änu pifomöl tefü saun sogädik.

Völaditäxet e flun fovik.

Timü reig sovyätik el Odoevskij pälecedom as lautan telidgredik, kel zuo ijonom lüäli müsterimik päblamöl. Bevü lautots ela Odoevskij mär: „Zifil in tabakabok” suviküno pädabükon. Ün 1976 nimatot: „Bogil ko klän” pemekon stabü mär et.

Nitedäl dö jäfs mödaflanik ela Odoevskij äprimon ad dönulifikön dü foldil lätik tumyela teldegid. Suvo pämänioton flun ela Odoevskij as fümükan musigava in Rusän. In ‚Moskva’ bal musigajulas cilik ägeton nemi stimü ‚Odoevskij’.

Dabükots anik penädas fa ‚Odoevskij’.

• Posbinot musiga⸗literatik (= ‚Muzykal'no-literaturnoe nasledie’). ‚Moskva’, dabüköp: ‚Muzgiz’, 1956. Pads 723 sa 22.
• ‚Mnemozina’: lautotem labü penäds poedik e prosadiks. Padabüköl fa hiels ‚V. Odoevskij’ e ‚V. Kjukhel'beker’. Dils fol. (= ‚Mnemozina. Sobranie sochinenij v stikhakh i proze. Izdavaemaja Kn. V. Odoevskim i V. Kjukhel'bekerom’). ‚Moskva’, yels: 1824, 1825.
• Penäds plina: ‚V. F. Odoevskij’. Dil balid: „Neits Rusänik” (= ‚Sochinenija knjaza V. F. Odoevskogo. Chast' pervaja. Russkie nochi’). Sänt⸗‚Peterburg’, 1844. Pads 9, sa 390, sa 3.
• Penäds plina: ‚V. F. Odoevskij’. Dil telid: „Spikots lomik” (= ‚Sochinenija knjaza V. F. Odoevskogo. Chast' vtoraja. Domashnie razgovory’). Sänt⸗‚Peterburg’, 1844. Pads 439.
• Penäds plina: ‚V. F. Odoevskij’. Dil kilid: „Konots tävana. Plag tefü konots dö pöpakonäds vönik e nutimiks. Difalautots” (= ‚Sochinenija knjaza V. F. Odoevskogo. Chast' tret'ja. Rasskazy puteshestvennika. Opyty rasskaza o starinnykh i sovremennykh narodnykh predanijakh. Smes'’). Sänt⸗‚Peterburg’, 1844. Pads 374 sa 1.
• Märs e konots hibäldanila: ‚Irinej’ (= ‚Skazki i rasskazy dedushki Irineja’). Sänt⸗‚Peterburg’, dabükan: ‚A. S. Suvorin’, 1899. Pads 145 sa 2.
• Neits Rusänik (= ‚Russkie nochi’). Hiredakan: ‚S. A. Cvetkov’. ‚Moskva’, dabüköp: „Veg” (= ‚Put'’), 1913. Pads 429 sa 6, sa 2.
• Märs mödasotik (= ‚Pjostrye skazki’). Sänt⸗‚Peterburg’, dabüköp: „Nolav” (‚Nauka’), 1996, pads 205. (Sökod: „Mebamals literatava”).
• Neits Rusänik (= ‚Russkie nochi’). ‚Leningrad’, dabüköp: „Nolav” (= ‚Nauka’), 1975. Pads 325. (Sökod: „Mebamals literatava”).
• Konots e koneds (= ‚Povesti i rasskazy’). ‚Moskva’, dabüköp literata muadik (‚GIKHL’), 1959. Pads 499.
• Penäds (= ‚Sochinenija’) fomü toums tel. ‚Moskva’, dabüköp: „Literat muadik”, 1981. Pads 369 (toum balid) sa 368 (toum telid).
• Märs mödasotik. Märs hibäldanila: ‚Irinej’ (= ‚Pjostrye skazki. Skazki dedushki Irineja’). Hiredakan: ‚V. Grekov’. ‚Moskva’, dabüköp: „Literat muadik”, 1993. Pads 272. (Sökod: „Buk peglömöl”).
• Vestig büfik tefü musigapük ü telegraf kanik medü musigatons ad notodön utosi valik, kelos panotodon me vöds, ed ad pagebön as yufamedöm tefü malets valasotik geböfik pö mela⸗ e länavegam (= ‚Opyt o muzykal'nom jazyke ili telegrafe, mogushhem posredstvom muzykal'nykh zvukov vyrazhat' vsjo to, chto vyrazhaetsja slovami, i sluzhit' posobiem dlja razlichnykh signalov, upotrebljaemykh na more i na sukhom puti’). Sänt⸗‚Peterburg’, 1833. Pads 21 sa taib.
• Delabuk. Spodotem. Maters (‚Dnevnik. Perepiska. Materialy’). Jiredakan: ‚M. V. Esipova’. ‚Moskva’, 2005. Pads 522.