Vükiped:Yeged adelo pevälöl/04/19

Se Vükiped: sikloped libik

Hiel Auguste Kerckhoffs (Nedänapüko: [oˈɣyst ˈkɛrkhɔfs], Fransänapüko: [oˈgyst kɛʀˈkɔfs]), pämotöl ün 1835, ädeadöl ün 1903 sekü trenamijenot) binon sevädik as nämätan tefü jüfav militik, ed as slopan veütikün valemapüka Volapük po datuval it.

Se vobots valik oma, telat yegedas tiädü La Cryptographie militaire (Jüfav militik), päpüböl ün 1883 fa el Journal des Sciences Miilitaires (Gased Nolavas Militik) äbinon veütikün. Yeged at äflunon vemo jüfavi tumyela XIXid (poso päpüböl as buk, samots 300 onik päbonedons fa Ministeran Milita Fransänik). In penäd at el Kerckhoffs äbespikom stadi jüfava timäda okik, ed ämobom nomis staböfik pro disin sitas jüfavik plagiko frutiks. Bal mobas at äfamikon as prisip ela Kerckhoffs, sevabo: sit jüfavik no sötob flagön klänöfi, o.b. kanon pasevön fa neflens nen nekovens pro gebans. Prinsip at sinifon, das sef gebanas muton sekidön no de binod jüfasita, ab te de kik ona, ibä sitabinods valik notidikons ün timül semik (u, äsä brefikumo esagol el Claude Shannon: neflens ya sevons jüfasiti).

Kosam balid ela Kerckhoffs ko Volapük äjenon ün 1884, pos Volapükakongred balid tö Friedrichshafen. Toä kompenans no äbinons mödiks (zao 150), bespik kongreda at in gasedem bevünetik äbinons nepüliks. Atos ätirädon küpäli menas mödik plödü Deutän, bevü kels el Kerckhoffs, kel älärnom püki ed äprimom ad propagidön oni in Fransän. Ün 1885, el Kerckhoffs äfünom eli Association Française pour la Propagation du Volapük (Klub Fransänik pro Propagidam Volapüka). Benosek kluba at äbinon vifik ä gretik: ün yel at, pösods flunilabik za 50 se jäfüds valasotik (nolav, lekan, gasedam, bolit e dustod) äslopikons oni, e yegeds mödik pro Volapük päpenons e päbükons in gasedem Fransänik. (Yeged lölik)