Jump to content

Vükiped:Yeged adelo pevälöl/10/05

Se Vükiped: sikloped libik

Jiel Mata Hari, pämotöl as Margaretha Geertruida (Grietje) Zelle (1876 gustul 7 in Leeuwarden, Nedän1917 tobul 15 in Vincennes, Fransän) äbinof jidanüdan ä jinepuedan Nedänik, kel päcödetadeidof fa jütanef kodü vob pro neflen dü Volakrig Balid.

Margaretha Zelle pämotof in Leeuwarden, Frisän in Nedän, lä hiel Adam Zelle, dalaban hätiselidöpa, e jiel Antje van der Meulen, kels bofiks pimotons e pidugälons in Fridän. Ven älabof lifayelas 6, famül ofik äfealotädon lü Leiden. Ün 1891 mot ofik ädeadof e fat ofik äfailom. Bäldotü yels 18, el Margaretha ämatikof ko nafemafizir Nedänik: Rudolf MacLeod in Amsterdam. Äfealotädons sui Yafeän, kö älabons cilis tel. Son onsik ädeadom ün 1899 sekü venenam, jiniko fa dünan no pekotenüköl. Pos geköm lü Nedän, ämatiteilons ün 1903; el Rudolf äkipom dauti onsik. El Margaretha ädönumatikof ko hiel Theodore Wattson ed ämotof dauti labü nem Flora. Poso dönu ämatiteilof, ed äperof dauti sekü maläd nesevädik. Ün yel ot, el Margaretha äfealotädof ini Paris, kö ävobof, me nem: Lady MacLeod, as jevodimonitan in sirkud. Ävobof ottimo id as pated pro lekanans.

Ün 1905, äprimof ad sevädikön as jidanüdan stüla Löfüdänik. Ün tim et äsumof länemi: Mata Hari (kelos sinifon "Log Dela" – o. b. sol – in malay; Mata Malam, "Log Neita", binon mun.) Löfädiälik, manis mödik älabölo, koapi okik pleidiko äjonölo, labü kein e löfid teiks, das lüloganefs ofik äsi publüg valik päkonkerons, el Mata Hari älabof benoseki legretik sis del balid oka lä Musée Guimet tü 1905 mäzul 13. Äplösenof oki as jiplin se Yafeän labü blud kultanas Lindänik, jikel sis cilüp ästudof lekan danüda salüdik Lindäna. Ettimo ämogos alane labü pösodöf maifälik, lefredik ä vilälik ad datikön lifajenädi e dientifi ed ad plösenön onis benosekiko äsva äveratons, nen riskäd, das ek ökanon-la vestigön onis, ibä kosäds bevünetik pämiedükons fa kaenav no nog saidiko ivolföl. Päfotografof mödikna nemödo u leno piklotölo. Ägebof stüli lerotik at dü plösenams okik, kelos äkodon benoseki legretik. (Yeged lölik...)