Vükiped:Yeged adelo pevälöl/01/10

Se Vükiped: sikloped libik

Hiel ‘Dr. Arthur Seyss-Inquart’ (pämotöl tü 1892, yulula d. 22id tö ‘Stannern’ as ‘Arthur Zajtich’; ädeadöl tü 1946, tobula d. 16id tö ‘Nürnberg’) äbinom gitavan ä bolitan netasogädimik Lösteränik.
Ün 1931 älüyumom lü Vobanefapalet Deutänik Netasogädimik (NSDAP) in Lösterän. Karier bolitik oma äprimon ün 1934, ven ävedom kevoban reiganefa fedaregänalebürala: ‘Dr. Engelbert Dollfuß’, ed ün 1937 ävedom tatakonsälan in reiganefa ela ‘Kurt von Schuschnigg’. Sekü müt e täds ela ‘Hitler’ päcälom ad ministeran dinädas nilänik tü d. 16id febula yela: 1938, äd otyeliko, tü d. 12id mäzula, ad fedaregänalebüral Lösteräna. As fedaregänalebüral el ‘Seyss-Inquart’ äpledom rouli veütik tefü el ‘Anschlusz’ („lenyüm”) Lösteräna lü Deutän, dubä ämögükom trupes Deutänik nütataki nen tadun militik alseimik. Tü del 18id mayula yela: 1940 < el ‘Seyss-Inquart’ päcälom ad reigänakomitetan pro ziläks pekoupöl Nedäna.
El ‘Seyss-Inquart’ älabom repüti bolitana tämik. Äsevädom as netasogädiman süadik ä täläktik; no äbinom löliman, ab guvan; no äbinom mäpüdavödan, ab zilan kludöfik, kela fied ele ‘Führer’ äpluon tefü vätäls omik. Primo ästeifülom as reigänakomitetan ad süadükön Nedänanis dö netasogädim ön mod gudöfik. Pos febulastraik ün 1941 mesüls oma ye ädüfikons äd änenspälikons. Finiko el ‘Seyss-Inquart’ älabom kompeni vemo veütiki pö modugam yudanas plu tummilas lü leseatöp: ‘Westerbork’ < ed usao lü zänädaleseatöps in Zänoda⸗ e Lofüda⸗Yurop. Pos cödäds di ‘Nürnberg’ ädöbikom demü miduns bevünetik tels: krigamiduns e miduns ta menät, e päcödetom ad deadapön. Tü del 16id tobula yela pälägom. (Yeged lölik...)